Μεγάλη Παρασκευή
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται στην Εκκλησία η ακολουθία της Αποκαθήλωσης. Ο Ιωσήφ που καταγόταν απ' την Αριμαθαία και ήταν κρυφός μαθητής του Χριστού, ζήτησε άδεια απ' τον Πιλάτο και μαζί με τον Νικόδημο, πήραν το Σώμα του Ιησού και αφού το άλειψαν με αρώματα και το τύλιξαν με επιδέσμους, σύμφωνα με τη συνήθεια τους, το έθαψαν σε καινούριο τάφο σε κήπο, κοντά στο μέρος που σταυρώθηκε. Κατά τη διάρκεια της ακολουθίας, γίνεται αναπαράσταση αυτής της σκηνής όπου ο Ιερέας κατεβάζει με ευλάβεια το νεκρό σώμα του Ιησού από τον σταυρό και το τοποθετεί στον Επιτάφιο, ο οποίος έχει ήδη στολιστεί το προηγούμενο βράδυ.
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000636-453ad453b0/Apokathilosis-tou-kyriou-sm.jpg?ph=81e4d09086)
Απολυτίκιον Επιταφίου Θρήνου
Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ, ἀπὸ τοῦ ξύλου καθελών, τὸ ἄχραντόν σου Σῶμα,
σινδόνι καθαρᾷ εἱλήσας καὶ ἀρώμασιν, ἐν μνήματι καινῷ κηδεύσας ἀπέθετο·
ἀλλὰ τριήμερος ἀνέστης Κύριε, παρέχων τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, μόλις οι Χριστιανοί ξυπνήσουν το πρωί, πίνουν νηστικοί λίγο ξύδι, όπως ακριβώς ήπιε και ο Κύριός μας πάνω στο σταυρό. Ακόμη και σήμερα, αυτή τη μέρα σε κάποια χωριά οι κάτοικοι δεν στρώνουν καν τραπέζι για φαγητό. Ακόμη δεν τρώνε γλυκά για την αγάπη του Χριστού, που τον πότισαν ξύδι. Κανείς δεν πρέπει να πιάσει στα χέρια του σφυρί ή βελόνι, γιατί θεωρείται μεγάλη αμαρτία. Αυτήν την ημέρα οι νοικοκυρές δεν πλένουν, δεν απλώνουν ούτε κάνουν άλλες δουλειές στο σπίτι.
Οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και οι Εκκλησίες δεν κλείνουν, διότι πάντα μέσα υπάρχουν πιστοί που κάνουν «παρέα» στο νεκρό Ιησού, μέχρι την περιφορά του Επιταφίου. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους δίπλα στον νεκρό Ιησού, συνηθίζεται να ψάλλεται το «Μοιρολόι της Παναγίας», το οποίο παρουσιάζει διαφορές στα λόγια από περιοχή σε περιοχή αλλά σε γενικές γραμμές περιγράφει τα Πάθη του Ιησού και τον απερίγραπτο πόνο της Παναγίας μητέρας Σου.
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000637-bf8efbf8f1/epitafios-thrinos.jpg?ph=81e4d09086)
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000634-8c9878c989/%CE%A4%CE%BF%20%CE%BC%CE%BF%CE%B9%CF%81%CE%BF%CE%BB%CF%8C%CE%B9%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1%CF%82.jpg?ph=81e4d09086)
Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, όπου ακούμε τον όρθρο του Μ. Σαββάτου, ψάλλονται τα Εγκώμια, δηλ. σύντομα τροπάρια που εξιστορούν τα Πάθη του Κυρίου, εξυμνούν την ταφή Του και διασαλπίζουν τη νίκη Του κατά του θανάτου, καθώς επίσης γίνεται και η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους κάθε πόλης και χωριού της Ελλάδας. Στην περιφορά του Επιταφίου προπορεύεται η μπάντα ή η χορωδία και παίζει πένθιμα εμβατήρια, ακολουθούν οι ιεροψάλτες, ο κλήρος, οι μυροφόρες, τα εξαπτέρυγα, πρόσκοποι και οι πιστοί που ψέλνουν καθ' όλη τη διάρκεια της λιτανείας. Σε όλη τη διαδρομή οι πιστοί ραίνουν τον επιτάφιο με λουλούδια και αρώματα, κρατώντας αναμμένα κεριά.
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000638-cdfa1cdfa4/%CE%95%CE%B3%CE%BA%CF%8E%CE%BC%CE%B9%CE%B1.jpg?ph=81e4d09086)
Χαρακτηριστικό των παλαιότερων ετών ήταν η ευγενής άμιλλα ανάμεσα στις ενορίες για τον ομορφότερα στολισμένο Επιτάφιο. Πρώτα πήγαιναν τα λουλούδια για το στολισμό του Επιταφίου οι ελεύθερες και ύστερα οι παντρεμένες. Από κάτω περνούσαν όλοι από μία φορά, ενώ πίστευαν πως, αν τα ζωηρά παιδιά περάσουν τρεις φορές, θα γίνουν φρόνιμα... Τρεις φορές έπρεπε να περάσουν και οι άρρωστοι για ν' αναρρώσουν.
Τα λουλούδια που παίρνουν οι πιστοί από τον Επιτάφιο θεωρούνται ευλογημένα και τοποθετούνται στο εικονοστάσι του σπιτιού. Παλιότερα, οι γυναίκες έφτιαχναν με αυτά φυλαχτά για τους ναυτικούς, ενώ ορισμένοι τα χρησιμοποιούσαν και σαν γιατρικό.
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000642-8ba3d8ba3f/100_0018.jpg?ph=81e4d09086)
![](https://81e4d09086.cbaul-cdnwnd.com/dc1318a45f5735bf8f79ff3408c69d89/200000643-a15bda15bf/100_0464.jpg?ph=81e4d09086)